گورو (Guru) در آیین سیک و بسیاری از سنت‌های معنوی هندی، به معنای راهنما، معلم یا رهبر معنوی است. این واژه از زبان سانسکریت گرفته شده و ترکیبی از دو بخش است:
"Gu" به معنای تاریکی یا نادانی
"Ru" به معنای نور یا آگاهی
بنابراین، "گورو" کسی است که جهل را از بین می‌برد و نور دانش را به شاگردانش می‌بخشد.
در آیین سیک، گوروها رهبران الهام‌بخش بودند که تعالیمشان مسیر زندگی پیروان را روشن کرد. اولین گورو، گورو نانک، بنیان‌گذار این دین بود و پس از او، نه گوروی دیگر تعالیم سیک را ادامه دادند. پس از گورو دهم (گورو گوبیند سینگ)، کتاب مقدس "گورو گرانت صاحب" به‌عنوان گوروی جاویدان معرفی شد.
در معنای وسیع‌تر، سیک‌ها معتقدند که "گورو" تنها یک فرد نیست، بلکه حقیقتی الهی است که راه درست زندگی را نشان می‌دهد.
کتاب مقدس
گورو گرانت صاحب یازدهمین گورو( کتاب است نه شخص) در آئین سیک است؛ گورو گوبیند سینگ (۱۶۶۶–۱۷۰۸) دهمین گوروی (مرشد) آئین سیک، برخلاف رویه گوروهای پیشین، هیچ‌یک از فرزندان و شاگردانش را به جانشینی خود تعیین نکرد، و در عوض متن مقدس آدی گرانت(نام قبلی کتاب مقدس سیک ها) را که پیش از آن گورو ارجن گردآوری کرده بود، گوروی جاودانی نامید. گورو گرانت صاحب در عبادت پیروان مذهب سیک، نقش محوری دارد. منبع اولیه آن، نوشته‌ها و سرودهای گوروهاست که از روایات و متون دو دیانت هندو و اسلام نیز بهره گرفته‌است.
کتاب گورو گرانت صاحب
کتاب مقدس آیین سیک "گورو گرانت صاحب" (Guru Granth Sahib) نام دارد. این کتاب نه‌تنها متن مقدس سیک‌هاست، بلکه به‌عنوان "گورو زنده" و راهنمای روحانی این آیین شناخته می‌شود. در اینجا توضیحاتی درباره آن آورده شده است:
۱. معرفی کلی
نام اصلی: گورو گرانت صاحب (ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ)
زبان: بیشتر آن به زبان گورمخی (Gurmukhi) نوشته شده، اما شامل واژه‌هایی از سانسکریت، فارسی، عربی و هندی نیز هست.
نویسنده: شامل سروده‌های ۱۰ گورو اول سیک‌ها و همچنین اشعاری از صوفیان و عارفان هندو و مسلمان مانند بابا فرید، کبیر و راماناندا است.
تعداد صفحات: حدود ۱۴۳۰ صفحه
۲. محتوای کتاب
گورو گرانت صاحب شامل اشعاری عرفانی و تعالیمی درباره یگانگی خداوند (وحدانیت)، برابری انسان‌ها، عشق، حقیقت، و خدمت به دیگران است. این کتاب تأکید دارد که خداوند واحد، بی‌کران و فراتر از هر دین خاصی است.
۳. جایگاه در آیین سیک
گورو ابدی: گورو گوبیند سینگ، دهمین گورو سیک‌ها، اعلام کرد که پس از او، هیچ انسانی گورو نخواهد بود و تنها گورو گرانت صاحب راهنمای روحانی سیک‌ها خواهد بود.
احترام ویژه: کتاب در معابد سیک‌ها (گوردوارا) در جایگاه ویژه‌ای قرار دارد و مردم هنگام ورود به آن ادای احترام می‌کنند.
۴. اصول کلیدی گورو گرانت صاحب
۱. ایمان به یک خدای واحد (واحد مطلق - "وحدت وجود")
2. خدمت به بشریت و دوری از خودخواهی
3. برابری اجتماعی، رد تبعیض‌های طبقاتی و مذهبی
4. تأکید بر کار صادقانه و دوری از تنبلی و گدایی
5. مراقبه بر نام خدا (نام سیمارن - Naam Simran)
۵. مکان نگهداری کتاب
کتاب اصلی در معبد طلایی (هارماندیر صاحب) در آمریتسار، هند نگهداری می‌شود.
نسخه‌های دیگری از آن در معابد سیک در سراسر جهان وجود دارد.
۶. شیوه قرائت و مطالعه
به طور سنتی، خواندن کامل آن (آخند پات) حدود ۴۸ ساعت طول می‌کشد.
برخی بخش‌های خاص آن به طور روزانه خوانده می‌شود، مانند "جاپ جی صاحب" که سروده گورو نانک است.
